Народны каляндар: лістапад-паўзімнік: мужык з калёсамі развітваецца, у сані перабіраецца
28 лістапада
Ад гэтага дня пачынаецца апошні ў годзе пост – Калядны, або Піліпаўскі (Піліпаўка), які працягваецца да самага Раства. Казалі: «Што ў Піліпаўку спрадзеш, тое ў Вялікі пост сатчэш».
29 лістапада
Мацееў дзень. Заўважылі, што ў гэты дзень нестабільнае надвор’е, здараліся раптоўныя адлігі. Казалі: «На Мацея дарога пацее».
Прыкмецілі: калі 29 лістапада здарацца моцныя вятры – быць ім да 19 снежня.
30 лістапада
Сустракалі халодны паўночны вецер. Лічылі, што ад яго залежаць зімовыя дарогі, завеі і ўся здабыча. Звычайна ўначы выпадаў снег, на якім стараліся абавязкова пакачацца – адкаціцца ад апошняга восеньскага месяца да зімовага надвор’я, да моцнага жыцця.
1 снежня
Гэты дзень лічылі паказальнікам зімы. Казалі: «Платон ды Раман кажуць зіму нам».
Былі такія прыкметы: калі з раніцы цёпла – будзе адліга напачатку зімы; холад ды віхура апоўдні – такая будзе і сярэдзіна зімы; а калі пад вечар закруціць завея, то сыдзе зіма неахвотна.
2 снежня
Лічылі, што ў гэты дзень на двары нячыстая сіла шалее. Таму здзяйснялі ахавальны абрад: стукалі абухом сякеры па аконных рамах і дзвярных вушаках.
Заўважылі: вербы на Аўдзея плачуць – да завеяў.
3 снежня
Проклаў дзень. Раілі «сядзець у хаце і рамантаваць збрую». Існаваў звычай праклінаць усякую поскудзь, таму знахары, бабкі-шаптухі былі нарасхват.
Прыкмецілі: калі 3 снежня ідзе снег, то 3 чэрвеня пойдзе дождж.
4 снежня
Казалі: «Барбара ноч урвала, а дзень падтачыла». У праваслаўных – Уводзіны Багародзіцы ў храм. У народнай інтэрпрэтацыі «ўвядзенне» асацыявалася з пачаткам сапраўднай зімы (яе ўводзінамі ў прыродзе).
Казалі: «Увядзенне прыйшло – зіму прывяло», «На Увядзенне – тоўстае лядзенне».
Падрыхтавала Алена Брыч
Фота з адкрытых крыніц
🚫 Полная перепечатка текста и фотографий запрещена.
⚠️ Частичное цитирование разрешено при наличии гиперссылки.