У мінулую нядзелю ў цэнтры традыцыйнай культуры і быту ў Мерчыцах адбылася прыгожая дзея – адкрыты рэгіянальны фестываль фальклорнага мастацтва “Фальварак мінулага”.
Сюды з’ехаліся лепшыя фальклорныя калектывы, таленавітыя музыкі і майстры, якія прадэманстравалі самабытную культуру багатага і непаўторнага Палескага краю.
На імправізаваных тэматычных падворках госці фестываля ўбачылі абрады і абрадавыя дзеі народных свят гадавога кола і сямейна-родавых, якія бытавалі на Палессі.
У нашых продкаў пачаткам года лічылася вясна. Элементы абрада “Гуканне вясны” прадэманстравалі ўдзельнікі народнага фальклорнага калектыву «Багатуха» Каменскага сельскага Дома культуры і аматарскага “Суседачкі” Боркаўскага сельскага клуба. Далей гасцей з фарбаванымі яйкамі і смачнай булкай да свята Вялікадня сустракалі фальклорны калектыў “Журавушка” і народная тэатральная студыя “Маладосць” Лагішынскага МЦК. Абрад “Традыцыя веснавых карагодаў на Вялікдзень, Праводную нядзелю”, які мае статус нематэрыяльнай гісторыка-культурнай каштоўнасці нашай краіны, паказаў народны фальклорны калектыў «Крыніцы» Пінкавіцкага СДК. Затым настала чарга ўрачыстага свята “Юрый” у выкананні ўдзельніц аматарскага аб’яднання «Церабяначкі» Бабрыкоўскага СДК.
Пасля на календары беларусаў Тройца. Старадаўні абрад гэтага свята прывезлі дзяўчаты з вёскі Стытычава. Народны ансамбль народнай песні “Рабіначкі” і гурт народных спеваў мясцовага СДК паказалі, як на Тройцу ”Вадзілі Куста” па вёсцы з пажаданнем добрага ўраджаю і прыплоду. Далей пачыналіся “Зажынкі”. Старадаўні абрад прывезлі ўдзельнікі народнага фальклорнага калектыву “Дабраславачка”. Самая адказная пара для беларусаў – жніво. Народны фальклорны калектыў “Грымата” Дабраслаўскага СДК паказаў, як раней цапамі малацілі зерне. Нават дазволілі гледачам паспрабаваць гэта зрабіць.
Калі настала восень, можна ладзіць вяселле. А яно ніяк не абыходзілася без галоўнага атрыбута – прыгожага і пышнага каравая. Народны фальклорны калектыў “Палесяначкі” Мерчыцкага цэнтра традыцыйнай культуры і быта паказаў, як некалі яго ўбіралі. Восенню таксама рабілі нарыхтоўкі на зіму. Казалі: восень багатая, зіма – сытая. Удзельнікі фальклорнага калектыву “Дударыхі” Валішчанскага СДК падзяліліся сакрэтным рэцэптам, як квасіць капусту, каб яна была смачная і хрусткая.
І вось ужо на календары зімовыя святкі, якія пачынаюцца з Каляды. Гэты абрад гледачам прадэманстраваў фальклорны калектыў “Кашаўляначкі” Кашавіцкага СДК.
Адзначу, што ўсе стараліся выступіць як мага лепей, таму што журы начале са старшынёй – начальнікам аддзела культуры райвыканкама Людмілай Галавач – ацэньвала кожнае выступленне, каб вызначыць пераможцу.
На працягу фестывалю для гасцей былі арганізаваны конкурс-кірмаш з правядзеннем майстар-класаў майстроў і рамеснікаў Піншчыны “Вытокі народнай культуры”, конкурс-дэгустацыя традыцыйных нацыянальных страў “Палескі пачастунак”, інтэрактыўныя пляцоўкі для дзяцей “Бабуліныя гульні”, працавалі гандлёвыя рады.
Напрыканцы свята падвялі вынікі ўсіх конкурсаў. У прэзентацыі тэматычных падвор’яў з паказам свят і абрадаў гадавога цыкла перамогу атрымаў калектыў “Багатуха” Каменскага СДК (кіраўнік Алена Саланевіч). Самую смачную страву – калдуны – прыгатавалі ўдзельніцы аматарскага аб’яднання “Суседкі” Бярозавіцкага СДК. У выставе-конкурсе па дэкаратыўна-прыкладным мастацтве першае месца прысудзілі загадчыцы Пінскага раённага Дома рамёстваў Баян Каратковай.
Гасцей фэста радавалі творчасцю народны вакальны ансамбль “Церабяжоўскія харашухі” са Столінскага раёна, а таксама калектывы Піншчыны – “Явар ды каліна” Жабчыцкага, “Рабіначкі” Стытычаўскага, “Дабраславачка” Дабраслаўскага, “Крыніцы” Пінкавіцкага, “Дударыхі” Валішчанскага сельскіх дамоў культуры і “Кашаўляначкі” Кашавіцкага сельскага клуба.
Добры настрой панаваў на пляцоўцы “Фальварка мінулага”. Спадзяемся, уражанні ад яго застануцца ў памяці да наступнага раза.
Іна УРБАНОВІЧ.
Фота аўтара.